Οι Χαιρετισμοί στον Ήλιο ειναι μία πρακτική που ασκείται στην Ινδία για πολλούς αιώνες ως μια μορφή τελετουργικού που τιμά την ζωωποιό δύναμη αλλά και μια επίκληση σε αυτήν για φώτιση.

Για τους αρχαίους λαούς αυτή η δύναμη ήταν ο Ήλιος που δίνει ζωή με τις ακτίνες του.

Υπάρχει μια ιστορία από την μυθολογία του Ινδουισμού για την προέλευση αυτής της πρακτικής.

Είναι η ιστορία του Hanuman, του πολεμιστή πίθηκου, του έπους Ραμαγιάνα, που ειναι αρκετά ενδιαφέρουσα. 

Ο Hanuman, ο μεγάλος πίθηκος ήρωας, ήταν ένας από τους εξέχοντες χαρακτήρες στην επική ιστορία, Ραμαγιάνα. Αυτή η ιστορία, που μας εξιστορεί την προέλευση του Surya Namaskar, είναι από την παιδική ηλικία του Hanuman.

Η ιστορία πάει κάπως έτσι ...

Ο Hanuman γεννήθηκε με υπερφυσικές δυνάμεις όταν η μητέρα του Anjana που δεν κατάφερνε να κάνει παιδιά, όντας πιστή του θεού Vayu, του θεού του Ανέμου, προσευχηθηκε και έκανε πόλυ αυστηρή και ειλικρινή sadhana παρακαλώντας τον να της χαρίσει ένα παιδί. Ο Vayu εισάκουσε τις προσευχές της και έτσι και έκανε.

Ο Hanuman, σαν παιδί ήταν αδηφάγο και έτρωγε ασταμάτητα. Μια μέρα, και ενώ η μητέρα του έλειπε, αυτός ήταν πολυ πεινασμένος και έψαχνε απεγνωσμένα κάτι να φάει. Κοίταξε έξω και είδε τον Ήλιο να ανατέλει και να μεγαλώνει στον ορίζοντα.

Άρπαξε τον Ήλιο και τον έβαλε στο στόμα του για να τον φάει.

Από τη στιγμή που έβαλε τον Ήλιο στο στόμα του, η γη άρχισε να βυθίζεται στο σκοτάδι. Οι θεοί στον ουρανό πραγματικά ανησύχησαν και ζήτησαν από τον Hanuman να απελευθερώσει τον Ήλιο.

Το επίμονο παιδί όμως αρνήθηκε. Τότε ο Ίντρα, ο Θεός όλων των θεών, αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το όπλο του, τον κεραυνό διαμάντι (vajra) και το έριξε στον Hanuman. Το όπλο ήρθε και χτύπησε το σαγόνι του Hanuman. Από τον πόνο, ο Hanuman άνοιξε το στόμα του και έπεσε ο Ήλιος, φέρνοντας έτσι στο σύμπαν πίσω το φως του ήλιου.

Αλλά το δυνατό χτύπημα του Βάτζρα έσπασε το σαγόνι του (Hanu), δίνοντάς του το παρατσούκλι με το οποίο τον γνωρίζουμε σήμερα, "Hanuman”, αυτός με το σπασμένο σαγόνι. 

Οι θεοί, ως τιμωρία για την ανυπακοή του Hanuman, του αφαίρεσαν την ζωή. Τότε όμως ο Vayu, ο θεός του Ανέμου και πατέρας του Hanuman ρούφηξε όλο τον αέρα του σύμπαντος και τότε οι θεοί μην μπορώντας να κανουν κατι άλλο όχι μόνο συγχώρεσαν τον Hanuman και του έδωσαν πίσω την ζωή και τις δυνάμεις του. Αποφάσισαν να του δώσουν και περισσότερες όπως, μεγάλη ταχύτητα, την δυνατότητα να μεταμορφώνεται, δύναμη εγκράτιας και τις ιδιότητες ενός αληθινού πιστου του Θεού, τα οποία θα του δίδονταν όμως στο μέλλον, όταν και θα πήγαινε να συναντήσει και να υπηρετήσει τον θεό Ράμα.

Όμως για να μην ξανακινδυνευσουν ποτέ από την χρήση των δυνάμεων του, η μνήμη του δεν θα ήταν δυνατή ώστε να μην θυμάται την θεϊκη του φύση και τις δυνάμεις του.

Ο Hanuman, ως παιδί που μεγαλώνει, χρειαζόταν εκπαίδευση. Η μητέρα του, Anjana, τον συμβούλεψε να προσεγγίσει τον Ήλιο, το αιώνιο δάσκαλο, για να τον διδάξει για όλες τις ιερές γραφές.

Αρχικά, ο Ήλιος απέρριψε το αίτημα του Hanuman, αναφέροντας ότι δεν είναι δυνατόν να μάθει από αυτόν, αφού είναι συνεχώς σε κίνηση. Ο Hanuman επέμεινε και διαβεβαίωσε τον Ήλιο ότι θα συμβαδίζει μαζί του και θα παίρνει την εκπαίδευσή του. Ο Ήλιος τότε συμφώνησε και μετέδωσε όλες τις γνώσεις των Βεδών και των άλλων γραφών στον Hanuman. Για να δείξει την ευγνωμοσύνη του, ο Hanuman προσφέρθηκε να του πληρώσει «γκουρού Dakshina" (παραδοσιακή αμοιβή για το δάσκαλο), αλλά ο Ήλιος αρνήθηκε.

Ο Hanuman στη συνέχεια αποφάσισε να τιμήσει το δάσκαλό του μέσα από την πρακτική της Surya Namaskar που αφιέρωσε στον Ήλιο και άρχισε να εξασκεί τακτικά.

Αυτό είναι και το πώς γεννήθηκε η πρακτική του Surya Namaskar.

Η πρακτική του Surya Namaskar

Ο Χαιρετισμός στον Ήλιο είναι μια ακολουθία δώδεκα θέσεων που εκτελούνται με μια συνεχή ροή. Κάθε θέση εξισορροπεί την προηγούμενη, διατείνοντας το σώμα με διαφορετικό τρόπο και εναλλάξ διατείνει και κάμπτει την περιοχή του θώρακα για να ρυθμιστεί η αναπνοή.

Η ακολουθία του Surya Namaskar κάμπτει και διατείνει την σπονδυλική στήλη στο μέγιστο εύρος της καθώς και διατείνει και ζεσταίνει σχεδόν κάθε μυ σε όλο το σώμα. Είναι η κατάλληλη πρακτική για να προετοιμάσει όλο το σώμα για να μπει με ευκολια στις αλλές asanas (στάσεις) που ασκούνται ως μέρος μιας τακτικής πρακτικής γιόγκα.

Η πρακτική του Surya Namaskar δεν αναφέρεται σε κανένα από τα αρχαία εγχειρίδια της Hatha Yoga.

Έτσι, πότε και πώς έγινε μέρος της πρακτικής της γιόγκα είναι άγνωστο.

Μία πιθανότητα σύμφωνα με τους ιστορικούς της γιόγκα, είναι όταν περίπου 150 χρόνια πίσω, ένας βασιλιάς στην πολιτεία της Aundh στην Ινδία, που ήταν πιστός του Hanuman και ασκούνταν στην γιόγκα, καθώς και στο τελετουργικό των Χαιρετισμών στον Ήλιο (Surya Namaskar). Του ήρθε λοιπόν η ιδέα της ενσωμάτωσης του Surya Namaskar, η οποία έχει ένα φυσικό στοιχείο, καθώς και ένα πνευματικό στοιχείο, μέσα στην καθημερινή πρακτική του γιόγκα του.

Η χρήση των μάντρα με το Surya Namaskar

Παραδοσιακά, το Surya Namaskar ασκείται με την απαγγελία ειδικών μάντρα. Υπάρχουν δώδεκα μάντρας, το καθένα αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό όνομα ή εκδήλωση του Ήλιου. Κάθε μάντρα σχετίζεται με καθεμία από τις δώδεκα κινήσεις στην ακολουθία του Surya Namaskar. Όταν πραγματοποιείται υπό την απαγγελία των μάντρας, η πρακτική του Surya Namaskar γίνεται μια όμορφη ροή, σχεδόν σαν μια τέλεια χορογραφία, η οποία περιλαμβάνει τα στοιχεία της asana, της pranayama και του διαλογισμού.

Είναι πρακτική asana, δεδομένου ότι περιλαμβάνει δώδεκα διαφορετικές asanas που πραγματοποιούνται σε ακολουθία σε μία ροή.

Είναι pranayama, καθώς οι κινήσεις γίνονται συγχρονισμένα με τις κατάλληλες αργές, βαθιές Ujjayi αναπνοές.

Είναι επίσης μια μορφή διαλογισμού σε κίνηση, καθώς η δόνηση που παράγεται από την απαγγελία των μάντρας μπορεί να φέρει το μυαλό σε μια κατάσταση διαλογισμού.

Πένυ Λέβεντου

Δασκάλα Yoga