6 Ιουνίου 2023
Η διάσταση του ορθού κοιλιακού (Diastasis Recti) αναφέρεται στον μερικό ή πλήρη διαχωρισμό των ευθύγραμμων κοιλιακών μυών. Με πολύ απλά λόγια όταν η δεξιά και αριστερή πλευρά των κοιλιακών μυών χωρίζουν και δημιουργούν ενα ενδιάμεσο κενό.
Συμβαίνει συχνά κατά τη διάρκεια καθώς και μετά την εγκυμοσύνη.
Αυτό συμβαίνει όταν η μήτρα τεντώνει τους κοιλιακούς μύες για να φιλοξενήσει το μωρό που μεγαλώνει, προκαλώντας όμως κάποιες φορές την διάσπασή τους.
Έχει παρατηρηθεί πως εμφανίζεται στο 66 τοις εκατό των εγκύων γυναικών στο τρίτο τρίμηνο και στο 36 τοις εκατό των γυναικών που ήταν πέντε έως επτά εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Οι ίδιες μελέτες δείχνουν πως εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα που δεν γυμναζόντουσταν πριν ή κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ωστόσο, η πάθηση αυτή δεν περιορίζεται στην εγκυμοσύνη.
Μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, συμπεριλαμβανομένων των νεογέννητων μωρών και των ανδρών καθώς και άτομα με παχυσαρκία.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να προκύψει από λανθασμένη άρση μεγάλων βαρών ή από υπερβολικές ή μη ασφαλείς ασκήσεις για την κοιλιά.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στη μέση, κοιλιακή δυσφορία και απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης. Επιπλέον, η διάσταση των ορθών κοιλιακών μπορεί να προκαλέσει εξόγκωμα στη μέση της κοιλιάς.
Οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ορισμένες ασκήσεις για να βοηθήσουν τους κοιλιακούς τους να επανέλθουν μαζί κατά την περίοδο μετά τον τοκετό.
Η στοχαστική επίγνωση του πυρήνα κατά τη διάρκεια καθώς και μετά την εγκυμοσύνη, ειδικά σε στάσεις γιόγκα που στοχεύουν την εγκάρσια κοιλιακή χώρα και τους λοξούς, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επίλυσης της κατάστασης.
Δείτε παρακάτω περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αιτίες, τη θεραπεία και την πρόληψη της διάστασης του ορθού κοιλιακού.
Τι είναι η Diastasis Recti;
Η διάσταση του ορθού κοιλιακού είναι το "τράβηγμα' των δύο μακριών μυών που ονομάζονται ορθός κοιλιακός (Rectus Abdominis).
Είναι συνήθως μεταξύ 2 και 10 cm πλάτος και μεταξύ 12 και 15 cm μήκος. Σε ακραίες περιπτώσεις, ωστόσο, έχει παρατηρηθεί και πλάτος μέχρι 30 εκατοστά. Το κενό είναι συνήθως πιο έντονο στην περιοχή του ομφαλού και επομένως σχετίζεται με ομφαλοκήλες σε ενήλικες αλλα και σε βρεφη.
Υπαρχουν 4 τύποι διάστασης κοιλιακών.
Ο δεξιός και ο αριστερός ορθός κοιλιακός μυς τρέχουν κάθετα κατά μήκος του μπροστινού μέρους της κοιλιάς. Μια λωρίδα ιστού που ονομάζεται Λευκή Γραμμή ή linea alba τα χωρίζει στη μέση.
Στην διάσταση του ορθού κοιλιακολυ, η linea alba διευρύνεται, απλώνοντας τους κοιλιακούς μύες πιο μακριά. Κατά συνέπεια, το κοιλιακό περιεχόμενο διογκώνεται προς τα έξω.
Ωστόσο μπορεί να είναι εγγενές, πράγμα που σημαίνει ότι το άτομο το έχει από τη γέννηση, όμως εμφανίζεται συνήθως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η κύρια δράση των μυών του ορθού είναι να κάμπτουν την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και να μειώνουν την απόσταση μεταξύ των πλευρών και του ηβικού οστού. Καθώς υπάρχει σύνδεση μεταξύ του ορθού κοιλιακού και του πυελικού εδάφους οι μύες του ορθού συμβάλλουν επίσης στη σταθερότητα και τη λειτουργία του πυελικού εδάφους.
Συμπτώματα και ενδείξεις
Οι ευθείς κοιλιακοί μύες έχουν το καθήκον να προστατεύουν και να υποστηρίζουν την πλάτη και τα όργανα της κοιλιάς. Εάν οι μύες αυτοι διαχωρίζονται, τότε δεν μπορούν να εκτελέσουν αυτό το καθήκον ή το εκτελουν ανεπαρκώς,οπότε και επηρεάζεται σημαντικά η υγεία, η στάση του σώματος και σε πολλές περιπτώσεις διακρίνονται και παραμορφώσεις της κοιλιακής περιοχής.
Το κύριο σύμπτωμα της διάστασης των ορθών κοιλιακών είναι ένα εξόγκωμα στη μέση γραμμή κάτω από την κοιλιά, παρόλα αυτά μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν πρόσθετα συμπτώματα, όπως:
Με επακόλουθα όπως χαμηλότερη αυτοεκτίμηση και χαμηλότερη ποιότητα ζωής.
Διάγνωση
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορούν να διαγνώσουν την πάθηση λαμβάνοντας ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και πραγματοποιώντας φυσική εξέταση. Ο υπέρηχος, η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της σοβαρότητας της πάθησης.
Ένας διαχωρισμός μεγαλύτερος από 2,5 εκατοστά μεταξύ των μυών του ορθού κοιλιακού υποδηλώνει ανωμαλία.
Μπορείτε ωστόσο να πραγματοποιήσετε έναν βασικό αυτοέλεγχο στο σπίτι ακολουθώντας αυτά τα βήματα:
Εάν αισθάνεστε μια απόσταση μεγαλύτερη από δύο δάχτυλα, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό.
Θεραπεία
Σε μερικούς ανθρώπους, η διάσταση του ορθού θεραπεύεται μόνη της χωρίς θεραπεία.
Αντίθετα, στο 60 τοις εκατό περίπου των ανθρώπων, η κατάσταση επιμένει μετά την πρώιμη περίοδο μετά τον τοκετό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν συντηρητική θεραπεία και εξαιρετικά σπάνιες φορές χειρουργική επέμβαση.
Συντηρητική θεραπεία
Οι περισσότεροι ειδικοί συμβουλεύουν να ξεκινήσετε με συντηρητικές μεθόδους θεραπείας.
Οι θεραπείες πρώτης γραμμής μπορεί να περιλαμβάνουν:
Μια μικρή μελέτη του 2021 από αξιόπιστη πηγή, διερεύνησε την επίδραση ενός προγράμματος άσκησης 12 εβδομάδων στη μείωση της διάστασης του ορθού κοιλιακού σε οκτώ άτομα που είχαν γεννήσει τους τελευταίους 6-24 μήνες. Το πρόγραμμα αποτελούνταν από διαφραγματική ή κοιλιακή αναπνοή, μαζί με ασκήσεις ενδυνάμωσης του πυρήνα. Διαπίστωσε ότι ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα άσκησης μετά τον τοκετό μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητα της ορθής διάστασης.
Πως μπορεί να βοηθήσει η Yoga
Η γνώση των μυών που αποτελούν τον πυρήνα και η στόχευση τους στην πρακτική των asana μπορεί να βοηθήσει στη διόρθωση της διάστασης του ορθού.
Ο ορθός κοιλιακός, ο εγκάρσιος κοιλιακός (TVA) και οι λοξοί (oblique muscles) είναι οι τρεις κύριες ομάδες κοιλιακών μυών.
Στην αντιμετώπιση της διάστασης, ο TVA και οι λοξοί είναι οι μύες που θέλετε να εστιάσετε στην ενδυνάμωση.
Ο εγκάρσιος κοιλιακός είναι ο μυς της κοιλιάς που αντιλαμβάνεστε ως «κορσέ» ή «ζώνη» . Ο βαθύτερος κοιλιακός μυς, που τυλίγεται γύρω από τον πυρήνα οριζόντια ξεκινώντας από τη σπονδυλική σας στήλη και συναντιέται στη μέση της κοιλιάς σας. Κάθε φορά που ενεργοποιείτε την κοιλιά σας, τραβάτε προς τα μέσα τον αφαλό ή σφίγγετε την μέση σας, ενεργοποιείτε τον εγκάρσιο κοιλιακό σας (TVA).
Υπάρχουν δύο στρώματα λοξών μυών (Obliques - "πλάγιοι κοιλιακοί") που επικαλύπτουν τον TVA.
Οι λοξοί είναι διαγώνια προσανατολισμένα φύλλα μυών που, όταν συστέλλονται, επιτρέπουν μια περιστροφική κίνηση του πυρήνα. Η ενδυνάμωση αυτών των μυών μπορεί να προσφέρει πιο ισορροπημένη σύσπαση του πυρήνα, αφαιρώντας την καταπόνηση από τον ορθό και επιτρέποντας τη στένωση της διάστασης.
Στην αντιμετώπιση της διάστασης, ο εγκάρσιος κοιλιακός και οι λοξοί είναι οι μύες που θέλετε να εστιάσετε στην ενδυνάμωση.
Ένα ειδικά διαμορφωμένο πρόγραμμα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της διάστασης του ορθού κοιλιακού θα πρέπει να στοχεύει :
Η άσκηση, σύμφωνα με έρευνες, είναι η καλύτερη μη χειρουργική λύση για την αντιμετώπιση της διάστασης του Ορθού Κοιλιακού.
Ο χρόνος μείωσης των συμπτωμάτων και επαναφοράς του μυός στο φυσιολογικό διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα την ηλικία, το επίπεδο της φυσικής κατάστασης, το μέγεθος της διάστασης σε πλάτος και σε βάθος.
Οι Asanas θα πρέπει πολλές φορές να τροποποιηθούν έτσι ώστε να συμβάλουν στην μείωση της διάστασης του ορθού κοιλιακού, καθώς θα πρέπει να αποφεύγονται θέσεις που στηρίζεται το σώμα σε χέρια και γόνατα, καθώς για παραδειγμα και η σανίδα που αναφέρθηκε πιο πάνω, θα είναι καλό να την εξασκήσουμε όρθια με την βοήθεια του τοίχου και όχι στο πάτωμα.
Επειδή ο TVA βοηθά στη σταθερότητα και τη στάση του σώματος, είναι πάντα ήπια ενεργός. Αντί απλώς να διατηρείτε αυτή την τυπικά ήπια ενεργοποίηση, ενώ βρίσκεστε στις θέσεις, θέλετε ταυτόχρονα να εστιάζετε στη δημιουργία μιας ισχυρής, συνειδητής ενεργοποίησης του εγκάρσιου κοιλιακού. Αυτό μπορεί να γίνει τραβώντας την κοιλιά προς τα μέσα ή σφίγγοντας τη μέση σαν να σφίγγατε έναν κορσέ.
Οποιαδήποτε περιστρεφόμενη παραλλαγή της θέσης του μισοφέγγαρου (Cresend Lunge) είναι εξαιρετική για την εμπλοκή των λοξών κοιλιακών. Αποφύγετε ωστόσο να "βυθιστείτε" στις θέσεις. Αντ 'αυτού, σκεφτείτε να ενεργοποιήσετε τη μέση και να επιμηκύνετε τις πλευρές σας, κάτι που ενεργοποιεί ταυτόχρονα τον TVA και τους λοξούς, καθώς κρατάτε ενεργό το πυελικό έδαφος εφαρμόζωντας το ριζικό κλείδωμα ή αλλιώς Moola Bandha.
Να είστε προσεκτικοί με ασκήσεις που εστιάζουν στον ορθό, όπως τα "ροκανίσματα". Όταν ενεργοποιείτε απομονωμένα τους ορθούς μύες σας, υπάρχει μια φυσική τάση να αποσπώνται, αυξάνοντας την πίεση στη λευκή γραμμή — η οποία είναι πιθανό να προκαλέσει διεύρυνση της διάστασης και να παρατείνει τον χρόνο αποθεραπείας.
Επιπλέον, καλό θα είναι επίσης να αποφύγετε στάσεις που τεντώνουν υπερβολικά την κοιλιά σας, όπως Urdhva Dhanurasana, Natarajasana και ακόμη και Anjaneyasana (χαμηλή προβολή), εκτός αν μπορείτε πραγματικά να ενεργοποιήσετε και να σταθεροποιήσετε τον πυρήνα σας σε αυτές τις στάσεις. Εάν έχετε διάσταση και παρατηρήσετε μια διόγκωση σε ορισμένες στάσεις, θα θέλετε να τροποποιήσετε αυτές τις στάσεις για να αποφύγετε το εξόγκωμα. (Η διόγκωση είναι συνήθως πιο εμφανής όταν ενεργοποιείτε τους ορθούς μυς σας χωρίς την υποστήριξη του TVA και των λοξών σας). Ίσως χρειαστεί να υποχωρήσετε την ένταση ορισμένων στάσεων του πυρήνα καθώς μαθαίνετε πώς να υποστηρίζετε τον ορθό κοιλιακό σας με τη χρήση του TVA και των λοξών.
Εστιάζοντας στη σταθερότητα του πυρήνα, μέσα σε εβδομάδες ή μήνες μπορεί να αρχίσετε να παρατηρείτε σταδιακές αλλαγές.
Η διαφραγματική ή κοιλιακή αναπνοή βοηθάει πάρα πολύ όχι μόνο στην θεραπευτική ενεργοποίηση των κοιλιακών μυών αλλά και στην ρύθμιση του άγχους και των ψυχολογικών επακολούθων που προκαλεί η κατάσταση αυτή.
Σε ακραίες περιπτώσεις, όταν το κενό είτε δεν κλείνει είτε προκαλεί κοιλιακή ή πυελική αστάθεια ή δυσλειτουργία, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Η ανάγκη για χειρουργική επέμβαση, ωστόσο, είναι αρκετά σπάνια.
Οι προσαρμογές και οι συμβουλές από τον γιατρό σας σε συνεργασία με έναν δάσκαλο γιόγκα που είναι εξοικειωμένος με την ανατομία μπορούν να εξασφαλίσουν ότι βρίσκεστε στο σωστό δρόμο.
Εν τω μεταξύ, καλλιεργήστε την υπομονή και αυξήστε την επίγνωση των μυών που χρησιμοποιείτε.
Πρόληψη
Οι ασκήσεις που ενισχύουν τους κοιλιακούς και τους μυς του πυελικού εδάφους μπορεί να είναι ευεργετικές για την πρόληψη της διάστασης του ορθού κοιλιακού.
Ωστόσο, ορισμένες ασκήσεις μπορεί να ασκήσουν υπερβολική πίεση στους κοιλιακούς μύες, επομένως τα άτομα θα πρέπει να ζητήσουν από γιατρό, γυμναστή, δάσκαλο γιόγκα ή φυσιοθεραπευτή να τους προτείνει ασφαλείς ασκήσεις. Οι συστάσεις τους μπορεί να αλλάξουν καθώς προχωρά η εγκυμοσύνη.
Μια μικρή, παλαιότερη μελέτη του 2005 εξέτασε την επίδραση της άσκησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στην πιθανότητα εμφάνισης διάστασης του ορθού κοιλιακού. Στη μελέτη, οκτώ έγκυες συμμετείχαν σε πρόγραμμα άσκησης κοιλιακών, ενώ μια ομάδα 10 δεν ασκήθηκε. Οι συγγραφείς σημειώνουν υψηλότερη εμφάνιση και μεγαλύτερη σοβαρότητα της ορθής διάστασης μεταξύ εκείνων που δεν ασκούνταν.
Άλλες συμβουλές πρόληψης περιλαμβάνουν τη διαχείριση της αύξησης βάρους και την αποφυγή της άρσης βαρών.
Σύνοψη
Η διάσταση του ορθού κοιλιακού περιλαμβάνει τον διαχωρισμό των δύο μακριών μυών κάτω από το μπροστινό μέρος της κοιλιάς. Είναι συχνό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και συχνά επιμένει μετά τον τοκετό.
Διάφορες μελέτες έχουν δείξει πως η διάστασταση του ορθού κοιλιακού συναντάται σπανιότερα σε γυναίκες που γυμνάζονταν πριν και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι θεραπευτικές επιλογές πρώτης γραμμής αποτελούνται από συντηρητικά μέτρα, όπως άσκηση και διαχείριση βάρους. Σε σπάνιες ειδικές περιπτώσει, ένας γιατρός μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση.
Για άλλη μια φορά βλέπουμε λοιπόν πως η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη, γι'αυτό συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και ξεκινήστε άμεσα να ασκείστε.
Πένυ Λέβεντου
Δασκάλα Yoga
Πηγές
https://www.medicalnewstoday.com/articles/diastasis-recti
https://www.healthline.com/health/diastasis-recti
https://www.webmd.com/baby/guide/abdominal-separation-diastasis-recti
https://yogainternational.com/article/view/yoga-and-diastasis-recti/
https://youaligned.com/diastasis-recti-recovery/
